Γιατί η ψευδοεπιστήμη και οι θεωρίες συνωμοσίας διαχέονται πιο γρήγορα; Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον επιστημονικό αναλφαβητισμό; Τι σημαίνει για μια Ελληνίδα επιστήμονα να βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων κατά τη διάρκεια μιας παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης; Γιατί πρέπει να ενθαρρύνονται και να αναδεικνύονται οι γυναίκες στις θετικές επιστήμες; Για όλα τα παραπάνω σημαντικά θέματα συζητάμε με την κα Λίνα Ντόκου, μοριακή βιολόγο και ιδρύτρια της πλατφόρμας Greek Women in STEM;
Στο κέντρο καρδιολογικής έρευνας στο Yale έφθασε με φόρα από τη Θεσσαλονίκη το 2017 για να διερευνήσει μοριακούς συντελεστές που ευθύνονται για την κυστική ίνωση. Έξι χρόνια και μία πολύ σημαντική αμερικανική υποτροφία αργότερα, σήμερα η Λίνα Ντόκου διερευνά παράλληλα πώς η πλατφόρμα της Greek Women in STEM ενδυναμώνει τις Ελληνίδες των θετικών επιστημών και αναδεικνύει το έργο τους.
Μιλά στο 2045 για την ευθύνη του να βρίσκεσαι στο επίκεντρο των επιστημονικών εξελίξεων και με ειλικρίνεια τοποθετείται για τη ψευδοεπιστήμη και την αδυναμία μερίδας των ΜΜΕ να μετακινηθούν από «ειδήσεις» για γυναίκες που αλλάζουν το χρώμα των μαλλιών τους σε ειδήσεις για γυναίκες που αλλάζουν τον κόσμο.
Σε μία πρόσφατη έρευνα μάθαμε ότι 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πιστεύουν με τον ένα ή άλλο τρόπο στη μαγεία και 4 στους 10 στην Ελλάδα πιστεύουν στη μαγεία και στο κακό μάτι. Μήπως δεν ακούμε καλά την επιστήμη;
Η μαγεία, το κακό μάτι κλπ είναι κομμάτι της παράδοσης των Ελλήνων. Ανά τον κόσμο όλοι οι λαοί έχουν το παραφυσικό στοιχείο ριζωμένο στην κουλτούρα τους. Γιατί; Ίσως γιατί είναι κάτι απλό και τους καθησυχάζει χωρίς να χρειάζεται να σκέφτονται πάρα πολύ. Είναι άσπρο-μαύρο και αυτό διευκολύνει την καθημερινότητά τους. Αυτό που είναι απολύτως σημαντικό είναι να μην μπερδεύουμε την επιστήμη και τα επιστημονικά δεδομένα με τα έθιμα και τις παραδόσεις. Είναι χαριτωμένο όταν κάποιος βάζει χαντράκι για να προστατευθεί από το κακό μάτι, είναι επικίνδυνο όταν αφήνεται σε αυτό και δεν λαμβάνει τα φάρμακά του π.χ. όταν έχει πονοκέφαλο.
Είναι στο ανθρώπινο γονίδιο η ροπή στις θεωρίες συνωμοσίας ή έχει πια δημιουργηθεί μια αυτοματοποιημένη εγκεφαλική λειτουργία που μας οδηγεί εκεί λόγω όσων συμβαίνουν γύρω μας στον κόσμο των κρίσεων και των μετακρίσεων;
Γονίδιο δεν υπάρχει, αλλά είναι μια φυσιολογική τάση όσων δυσκολεύονται με τη κριτική σκέψη. Η πληθώρα πληροφορίας και η ταχύτητα που μεταδίδεται, όπως και το ελάχιστο φίλτρο που υπάρχει στα διάφορα μέσα επικοινωνίας, είναι αυτά που οδηγούν στο να ακούγονται τόσες πολλές θεωρίες συνωμοσίας και μάλιστα να ανατροφοδοτούνται. Συχνά και ως παιχνίδι ή αστείο, με αποτέλεσμα να παίρνουν πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις από ότι θα συνέβαινε παλιότερα.
Είναι λογικό σε μια κρίση να προσπαθούμε να βρούμε κάτι παρηγορητικό, μια ελπίδα ή έναν αποδιοπομπαίο τράγο. Αν κάποιος υποδείξει έναν υπεύθυνο για μια καταστροφή, μετατίθεται αυτόματα η ευθύνη από το άτομο και αυτό μετατρέπεται σε θύμα. Για κάποιο λόγο είναι πολύ πιο βολική η θυματοποίηση από τη δράση, τη μελέτη και την παρατήρηση πραγματικών δεδομένων. Επίσης όταν κάποιος φοβάται μόνος είναι μια περίεργη εξαίρεση, όταν όμως αυτό γίνεται ομάδα, όπως σε όλες αυτές τις θεωρίες, παίρνει δύναμη και συνεχίζει. Ανατροφοδοτεί μεν την παράνοια, αλλά έχει συμμάχους σε αυτό και νιώθει καλύτερα.
Παρατηρούμε ενισχυμένη επικοινωνία και διάχυση της «ψευδοεπιστήμης». Γιατί μοιάζει να υπερισχύει κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα;
Αυτό που κάνει τη ψευδοεπιστήμη τόσο δημοφιλή είναι ο συνδυασμός αληθοφανών στοιχείων, πομπωδών φράσεων που ο κόσμος δυστυχώς συγχέει με κάποιον που έχει κάποιο «ανώτερο» επίπεδο, αλλά και εύκολων νοημάτων. Το να απομονώνει κανείς φράσεις ή στοιχεία από κάπου χωρίς επιστημονικό πλαίσιο και μετά να τα μεταφέρει στο ευρύ κοινό ως απόδειξη, αλλά με λανθασμένη επεξήγηση, είναι άκρως επικίνδυνο.
“Η έλλειψη παιδείας, η ανάγκη για γρήγορες αποφάσεις και η κατάρριψη του σεβασμού σε χρόνια εκπαίδευσης των ειδικών, μας έχουν οδηγήσει σε ακραία φαινόμενα”
Λίνα Ντόκου
Ειδικά όταν έχει να κάνει με θέματα υγείας. Είχαμε εξαλείψει εντελώς ασθένειες χάρη στον συστηματικό εμβολιασμό, αλλά με το ρεύμα των αντιεμβολιαστών που ξεκίνησε από την Αμερική και πλέον δυστυχώς επεκτείνεται παντού βλέπουμε επιδημίες παιδικών ασθενειών που οι γονείς μας δεν είχαν ποτέ στο περιβάλλον τους γιατί ήταν όλοι εμβολιασμένοι.
Η έλλειψη παιδείας, η ανάγκη για γρήγορες αποφάσεις («αυτό καλό, εκείνο κακό») και η κατάρριψη του σεβασμού σε χρόνια εκπαίδευσης των ειδικών, μας έχουν οδηγήσει σε ακραία φαινόμενα. Βγαίνουν εντελώς απαίδευτοι άνθρωποι απλά και μόνο γιατί τυχαίνει να έχουν δημόσιο λόγο και συστρατεύουν προς το παραλήρημα. Το θετικό είναι ότι στην Ελλάδα ευτυχώς ακόμη υπάρχει καλό εκπαιδευτικό επίπεδο και μεγάλο μέρος του πληθυσμού διατηρεί ακόμη κριτική σκέψη. Ακόμη κι αν αυτό έρχεται από την παραδοσιακή μας καχυποψία, είναι πάντα καλύτερο να μελετάς και να ακούς πολλές γνώμες παρά να δέχεσαι κάτι αφιλτράριστα.
Τι σήμαινε για σένα να είσαι στο εργαστήριο στο Yale κατά τη διάρκεια μιας από τις μεγαλύτερες υγειονομικές κρίσης την περίοδο της πανδημίας;
Πολλή δουλειά! Ειδικά επειδή ασχολούμαι με τον πνεύμονα υπήρχε η ανάγκη συμμετοχής σε διάφορα project εκείνη την περίοδο. Το χειρότερο ήταν η έλλειψη σε αντιδραστήρια και καθυστερήσεις σε αναλώσιμα, αφού η προτεραιότητα ήταν τα νοσοκομεία. Έπρεπε να είμαστε ευρηματικοί και αποτελεσματικοί. Η ατμόσφαιρα ήταν έντονη, πολύ γρήγορα είχαμε βάρδιες για να υπάρχει αρκετή απόσταση όταν δουλεύαμε και τα PCR τεστ γίνονταν συστηματικά μέσα στο campus σε μονάδες που στήθηκαν πάρα πολύ γρήγορα, ώστε όλοι μας να έχουμε δωρεάν καθημερινή πρόσβαση σε αυτά.
Το καλό ήταν ότι ήμασταν στο επίκεντρο για ό,τι νέο υπήρχε. Ένα από τα πρώτα τεστ έγιναν εδώ, το τεστ σιέλου βελτιώθηκε εδώ (στο τμήμα δημόσιας υγείας, όχι το δικό μου) αλλά και πιο πρόσφατα οι προσπάθειες χορήγησης εμβολίου ως αεροζόλ έχουν έντονα τη σφραγίδα του Yale. Παρόλο που δεν είμαι επιδημιολόγος πολλοί φίλοι και γνωστοί ρωτούσαν για να καταλάβουν τι κάνει αυτή την ασθένεια διαφορετική και ειδικά όταν άρχισε η χορήγηση των εμβολίων να κατανοήσουν τις διαφορές μεταξύ των επιλογών που είχαν. Δυστυχώς η ειλικρινής απάντηση «δεν είμαστε απόλυτα σίγουροι για τίποτα» δεν είναι πάντα αυτό που περιμένει κάποιος. Μάλλον το αντίθετο.
Στην περίοδο της υπερταχύτητας της πληροφορίας και της πληροφόρησης πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον επιστημονικό αναλφαβητισμό;
Με ψυχραιμία και κατανοώντας ότι ο κόσμος θέλει να μάθει όντως θέματα που είναι σημαντικά για την υγεία του. Να αφήσουμε τους ειδικούς να επικοινωνήσουν με τους πολιτικούς χωρίς να βγαίνει ο κάθε επιστήμονας από παρεμφερή κλάδο (πχ βιολόγος γενικής εκπαίδευσης σε σχέση με κάποιον επιδημιολόγο) και να παίρνει θέση γιατί απλά αυτό μπερδεύει περισσότερο και δεν έχουμε εκπαιδευτεί στο να μιλάμε δημόσια στο ευρύ κοινό. Λέγοντας λοιπόν κάτι που στέκει ερευνητικά τη συγκεκριμένη στιγμή μπορεί να δημιουργούμε σύγχυση στον κόσμο που ακούει και απλά θέλει να ξέρει πχ αν θα κάνει το ένα ή το άλλο εμβόλιο ή αν όλα αυτά είναι προϊόντα πλουτισμού των φαρμακοβιομηχανιών.
Δυστυχώς, το πρόβλημα που ήρθε στην επιφάνεια με την πανδημία ήταν ότι στην προσπάθειά μας να ενημερώσουμε τον κόσμο διατηρώντας την ειλικρίνειά μας και δίνοντας απλά στοιχεία κάναμε τα πράγματα χειρότερα. Δε χρειάζεται να ξέρει ο καθένας τι σημαίνει RNA και ότι αυτό δεν είναι το ίδιο με το DNA, ούτε ότι στις τόσες χιλιάδες θετικών περιπτώσεων υπήρχαν εκατό αρνητικές. Πήρε το λόγο ο καθένας και έλεγε ό,τι (ψιλο)καταλάβαινε, εξισώνοντας έρευνα, πτυχία και χρόνια μελέτης με μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο.
Η λύση είναι η ενίσχυση της κριτικής σκέψης που αρχίζει από την οικογένεια και το σχολείο. Η εικόνα είναι δελεαστική και η γρήγορη πληροφορία υπέροχη, όμως ας παίρνουμε πολλές απόψεις και ιδανικά από σωστές πηγές. Ένας εύκολος τρόπος είναι να γνωρίζουμε ότι οι απόλυτες απόψεις δεν έχουν απόλυτη ισχύ. Η σωστή πληροφορία θα έρθει από αυτούς που είναι πιο επιφυλακτικοί και θα σε παραπέμψουν να διαβάσεις εσύ ο ίδιος πάνω από τρία διαφορετικά άρθρα. Όταν κάποιος σας προωθεί κάποιο βίντεο, με κάποια «αυθεντία» να μιλάει εντυπωσιακά και απόλυτα ως απόδειξη, χωρίς να δίνει στοιχεία (ποσοστά, αναφορές σε συγκεκριμένα άρθρα, αναφορές σε μελέτες άλλων) να ξέρετε ότι τις περισσότερες φορές είναι απλά ανοησίες.
Ένα από τα στερεότυπα αιώνων είναι το ότι τα αγόρια είναι καλά στα μαθηματικά και τα κορίτσια στη γλώσσα- ευτυχώς βλέπουμε αυτή η πεποίθηση να αλλάζει- αρκετά ή όχι; Μπορεί σε επίπεδο σπουδών να έχουν αυξηθεί και τα κορίτσια στις θετικές κατευθύνσεις, τι συμβαίνει μετά στα εργαστήρια, στον τομέα της έρευνας, στην αγορά της εργασίας- είναι ισχυρό ακόμη το γυάλινο ταβάνι;
Ναι είναι. Όντως στα σχολικά και προπτυχιακά επίπεδα αυτό έχει ξεπεραστεί, σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και υπερκεραστεί. Ενδεχομένως με εξαίρεση τη μηχανική. Το πρόβλημα συνεχίζει να υπάρχει σε υψηλές θέσεις, στη διατήρηση των γυναικών σε αυτούς τους κλάδους και στην εργασιακή τους απορρόφηση. Αντί να προσφέρονται οι ίδιες ευκαιρίες με προσαρμοσμένα κριτήρια και δομές, συνεχίζει να υπάρχει το ψέμα της ίσης αντιμετώπισης για ανθρώπους που δεν είμαστε ίδιοι. Όταν λόγω ενασχόλησης με την οικογένεια είτε επειδή φροντίζουν κάποιο ηλικιωμένο μέλος, είτε κάποιο παιδί οι γυναίκες δεν έχουν ευέλικτα ωράρια, δυστυχώς αναγκάζονται να απομακρυνθούν από ρόλους που είναι απαιτητικοί σε συγκεκριμένα ωράρια.
Στα εργαστήρια ειδικά στην Αμερική που η άδεια μητρότητας είναι 2-3 μήνες στην καλύτερη περίπτωση, ενώ ο παιδικός σταθμός κοστίζει όσο ο μισθός της, βλέπουμε συχνά τη μητέρα να διακόπτει την καριέρα της. Αλλά αυτό δεν είναι το μόνο πρόβλημα. Όταν επιστρέψει, αντί να τονίζονται και να επαινούνται (με αντίστοιχη αύξηση μισθού) οι νέες της δεξιότητες, όπως η καλύτερη απόδοση σε λιγότερο χρόνο, το multitasking κτλ αυτή συχνά «τιμωρείται» για την απουσία της καθώς όσο έλειπε η επιστήμη προχώρησε και κάποιος άλλος συνέχισε το project της ή πήρε την προαγωγή που θα έπαιρνε εκείνη.
Αυτό δεν αφορά μόνο τη μητρότητα. Παγκοσμίως οι γυναίκες είναι αυτές που κατά κανόνα θα φροντίσουν άλλα μέλη της οικογένειας (γονείς, συγγενείς κτλ) και θα ασχοληθούν με τη λειτουργία του σπιτιού. Ο συνδυασμός δε με την τεράστια έλλειψη αυτοπεποίθησης που καλλιεργείται από όταν είμαστε μικρές οδηγεί στην αποθάρρυνση διεκδίκησης ανώτερων θέσεων και μισθών. Η ανασφάλεια που μας έχει εμποτιστεί από όταν ήμασταν νεότερες είναι δύσκολο να φύγει και χρειάζεται όλη την κοινωνία για να το αλλάξουμε αυτό.
Ποιο είναι το αγαπημένο σου βιβλίο ενδυνάμωσης για κορίτσια – με τις ιστορίες των γυναικών στις επιστήμες; Αυτή η εκδοτική προσπάθεια και επιλογή είναι σημαντική – όμως αυτά τα βιβλία παρατηρείται ότι τα διαβάζουν κυρίως κορίτσια- και όχι αγόρια – οπότε «εκπαιδεύεται» και πάλι ο μισός πληθυσμός...
Δυστυχώς δε μπορώ να απαντήσω στο πρώτο μέρος γιατί δε διαβάζω τέτοια βιβλία.
Τα βιβλία είναι καλό που υπάρχουν και οι κοπέλες που τα διαβάζουν ίσως ενισχύουν λίγο την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή τους. Ιδανικά πέρα από γενικές ενθαρρυντικές συμβουλές, καλό θα είναι αυτά τα βιβλία να περιέχουν στοιχεία ώστε να τις βοηθούν στον αντίλογο.
“Δεν είναι ένα παιχνίδι επιβολής του δυνατού φύλου, αλλά κοινής πορείας για να προχωρήσουμε όλοι πιο δυνατοί ως ομάδα”
Πολλοί μπερδεύουν το γεγονός ότι οι νόμοι και οι ευκαιρίες δεν εμπεριέχουν διακρίσεις με το ότι είμαστε ίδιοι. Δεν είμαστε ίδιοι, είμαστε ίσοι. Ένα απλό παράδειγμα: ο χρόνος που περνάνε οι γυναίκες σε μέσα μαζικής μεταφοράς είναι πολύ περισσότερος από τους άντρες που είναι συνήθως οδηγοί ΙΧ. Αυτό σημαίνει ότι όταν υπάρχουν κακά συστήματα ΜΜΜ θα επιβαρυνθούν με καθυστερήσεις και μεγαλύτερο κόστος οι γυναίκες.
Πώς μπορούμε να ευαισθητοποιήσουμε τα αγόρια; Με περισσότερη προβολή γυναικών και επικοινωνώντας πως δεν είναι ένα παιχνίδι επιβολής του δυνατού φύλου, αλλά κοινής πορείας για να προχωρήσουμε όλοι πιο δυνατοί ως ομάδα στο κοινωνικό σύνολο και στα επαγγελματικά μας βήματα.
Κάθε διαφορετικό, είτε αυτό είναι χρώμα, φύλο, κοινωνικές καταβολές, διαφορετικοί εκπαιδευτικοί κλάδοι φέρνει κάτι νέο και φρέσκο σε μια ομάδα. Οι μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες και ιδρύματα το έχουν αναγνωρίσει αυτό και προωθούν έντονα τέτοιου τύπου πολυσύνθετες ομάδες. Φανταστείτε στο κέντρο αποφάσεων για τη καμπάνια μια κρέμας νυκτός να ήταν μόνο άντρες. Θα ήταν καταστροφικό για μια εταιρεία που δε θέλει να χάσει χρήματα. Γιατί να μη το εφαρμόζουμε αυτό σε κάθε τομέα όπως πχ στο σχεδιασμό ρομπότ;
Πώς γεννήθηκε το Greek Women in STEM και ποιες ήταν οι κυρίες των επιστημών με τις οποίες πρωτομοιράστηκες την ιδέα σου;
Είχα βαρεθεί να βλέπω ταλέντα γύρω μου που κανείς δε μιλούσε για αυτές. Κοπέλες άξιες, πολυβραβευμένες που όμως δεν είχαν κάνει κάτι αρκετά «εντυπωσιακό» για να αναφερθεί σε αυτές ο ελληνικός τύπος. Από την άλλη πλευρά, κάθε μέρα υπήρχε μια αναφορά σε κάποια κοπέλα που πέρασε από ένα ριάλιτι και μετά παντρεύτηκε, έβαψε τα νύχια της ή άλλαξε το χρώμα στα μαλλιά της. Αυτό κάπου με στενοχωρούσε και σε πατριωτικό επίπεδο. Δε μπορώ να πιστέψω ότι τα νέα παιδιά έχουν τόσο γκρεμισμένα όνειρα που δε μπορούν να δουν ότι έχουν τη δυνατότητα να διαπρέψουν, αλλά πρέπει να καταναλώνουν αρθρογραφία που έχει να κάνει μόνο με την εμφάνιση.
Η παράμετρος women προέκυψε ακριβώς έτσι, όχι ως αντίποδας στους άντρες συναδέλφους, αλλά ως κάτι εναλλακτικό σε όλα αυτά τα site και εκπομπές που κρατούν την εικόνα της Ελληνίδας μόνο στη μόδα και τη showbiz.
Ποιο είναι το πρακτικό και ποιο το συναισθηματικό αποτύπωμα όσων έχετε πετύχει μέχρι σήμερα στο Women in STEM;
Αρχίσαμε πολύ ήσυχα εστιάζοντας στην αρθρογραφία και στις συνεντεύξεις. Η μη ενασχόληση με κανένα κοινωνικό θέμα, ειδικά τις περασμένες δύο χρονιές που έβραζε ο τόπος από θέματα γυναικοκτονίας, βιασμών κτλ ήταν μεγάλος άθλος. Όλες μας είχαμε θέση και άποψη για αυτά, αλλά θέλαμε να είμαστε πιστές στο ότι αυτό που κάνουμε είναι να μιλάμε μόνο για πράγματα που ξέρουμε σίγουρα και πιστοποιημένα, δηλαδή την επιστήμη. Πετύχαμε ωστόσο να έχουμε ένα σταθερό κοινό, αλλά το σημαντικότερο τη δημιουργία ενός δικτύου υποστήριξης και εορτασμού των επιτευγμάτων των Ελληνίδων επιστημόνων όσο μικρά ή μεγάλα και αν είναι αυτά.
Πέρα από το πλούσιο περιεχόμενο που συστηματικά αναρτούμε στη σελίδα μας αλλά και τα διάφορα events και σεμινάρια που διοργανώνουμε κατά καιρούς, το δωρεάν πρόγραμμα συμβουλευτικής, στο οποίο συμμετέχουν και αρκετοί άντρες μέντορες, έχει βελτιώσει σημαντικά τις επαγγελματικές αποφάσεις και βήματα όσων έχουν λάβει μέρος. Είτε στην αναζήτηση εργασίας είτε στην αίτηση για κάποιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, είτε οτιδήποτε άλλο.
Γιορτάσατε τα επιτεύγματα γυναικών στις επιστήμες με Συμπόσιο το Δεκέμβριο στην Αθήνα. Πώς κάνετε την ενδυνάμωση και την αλληλεγγύη πράξη;
Τα βραβεία βοηθούν στην αυτοεκτίμηση των ερευνητριών ειδικά στα αρχικά στάδια της καριέρας τους. Επιμένουμε να βάζουμε το όριο των 10 χρόνων από την απόκτηση του πρώτου πτυχίου ως φίλτρο για την εξασφάλιση ότι οι κοπέλες που θα τα πάρουν τα έχουν όντως ανάγκη και θα τις βοηθήσουν να χτίσουν ένα πιο πλούσιο βιογραφικό.
Τα βραβεία συχνά προσμετρώνται σε αξιολογήσεις για υποτροφίες ή για θέσεις εργασίας. Επομένως, είναι σημαντικό, ειδικά για τις νεότερες (επαγγελματικά όχι ηλικιακά) γυναίκες να κάνουν αιτήσεις και να διεκδικούν τέτοιες ευκαιρίες κάθε φορά που τους δίνεται αυτή η δυνατότητα. Ειδικά όταν η διαδικασία είναι δωρεάν και δεν έχουν κάτι να χάσουν. Φέτος δώσαμε 5 βραβεία και 2 υποτροφίες. Οι υποτροφίες ήταν με τη στήριξη της Bayer και απευθύνονταν σε υποψήφιες διδάκτορες που δουλεύουν στην Ελλάδα σε κλάδους έρευνας για τον καρκίνο και τη γεωργία.
Και αν … λειτουργούσε και λίγο ή περισσότερο η μαγεία ποιες γυναίκες της επιστήμης που δεν είναι κοντά μας θα ήθελες να έχετε προσκαλέσει
Θα ήθελα να προσκαλέσω την Υπατία, λίγο κλισέ αλλά θα ήταν άκρως εντυπωσιακό να δούμε σε δράση μια ειδήμων των μαθηματικών με υπέροχο λόγο που σαγήνευε τα πλήθη.
Από την ιατρική τώρα θα ήθελα πάρα πολύ να ακούσουμε την ιστορία της Αγγελικής Παναγιωτάτου από την ίδια. Πόση θέληση, αυτοπεποίθηση και πίστη στις γνώσεις και στον εαυτό της χρειάστηκε για να αμφισβητήσει το bullying που δέχτηκε στο ελληνικό πανεπιστήμιο, να προσπεράσει τις πιέσεις των συμφοιτητών της και να διαπρέψει τελικά στο Κάιρο και την Αλεξάνδρεια;
Who is who
H μοριακή βιολόγος Λίνα Nτόκου είναι junior faculty στο κέντρο καρδιολογικής έρευνας στο πανεπιστήμιο Yale και δουλεύει σε μοριακούς συντελεστές διαφοροποίησης κυττάρων που ευθύνονται για τη πνευμονική ίνωση. Η ασθένεια αυτή βάλει συνήθως άντρες μεγαλύτερης ηλικίας και τα αίτια είναι άγνωστα αν και συχνά έχει να κάνει με περιβαλλοντικούς παράγοντες (ρύπανση, κάπνισμα) ή γενετικούς μηχανισμούς (μεταλλάξεις, ιογενείς λοιμώξεις κτλ) που δημιουργούν “πληγές” στους πνεύμονες και έτσι μειώνεται η απόδοση/λειτουργικότητά τους. Αυτοί οι άνθρωποι δυστυχώς καταλήγουν μετά από 5 χρόνια από την πρώτη διάγνωση, αφού αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν φάρμακα που θεραπεύουν την ασθένεια, αλλά καθυστερούν το αναπόφευκτο. Αντικείμενο της Λίνας Ντόκου είναι να προσπαθεί να βρει τους μηχανισμούς που οφείλονται σε αυτή την “αλλαγή συμπεριφοράς” κάποιων προηγουμένως υγιών κυττάρων ώστε να επιτευχθεί μελλοντικά η καθυστέρηση, παύση ή ακόμη και αντιστροφή (επαναφορά σε υγιή κατάσταση) αυτής της ασθένειας. Για τη συγκεκριμένη έρευνα έχει πάρει πρόσφατα μια διετή υποτροφία, τη μόνη στη συγκεκριμένη κατηγορία για φέτος στις ΗΠΑ.
Από τα φοιτητικά της χρόνια είχε εμπλακεί σε δομές, όπως η «Άρσις» ενώ στην πορεία έχει υπάρξει μέντορας και εθελόντρια λέκτορας από τις ομάδες REAL Science, Scientists Without Borders, Yale Postdoc Association κ.ά. Αποκορύφωμα αυτού του ενδιαφέροντος η ίδρυση του Greek Women in STEM το 2020, μιας πλατφόρμας ανάδειξης και ενδυνάμωσης του έργου των Ελληνίδων στις θετικές επιστήμες κ τη τεχνολογία.
