Η πανδημία ανέδειξε προβλήματα στον τουριστικό κλάδο που επιλέγαμε να τα αγνοήσουμε. Στην εποχή μετά τον κορονοϊό είναι απαραίτητο να έχουμε βρει τις λύσεις.
Γράφει η Δάφνη Τσεβρένη, Co-founder, Clio Muse Tours.
Ως επαγγελματίες στο χώρο του τουρισμού αλλά και ως απλοί ταξιδιώτες, δε φανταζόμασταν ποτέ ότι θα έρθει μια μέρα που θα απαγορεύονται οι μετακινήσεις εντός και εκτός των συνόρων. Έχοντας χτίσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής μας ως επισκέπτες αλλά και ως οικοδεσπότες της χώρα μας, η πανδημία του Covid-19 έπληξε πολλούς ανθρώπους σε διάφορα επίπεδα.
“730 δισ. δολάρια έχασε ο τομέας του τουρισμού τους πρώτους 8 μήνες του 2020”
Όλοι βιώσαμε πρωτόγνωρες καταστάσεις τις οποίες αναγκαστήκαμε να διαχειριστούμε και στις οποίες ακόμα προσαρμοζόμαστε. Είναι γνωστό ότι οι κλάδοι που επηρεάστηκαν περισσότερο από την πανδημία ήταν του τουρισμού και του πολιτισμού. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι τους οκτώ πρώτους μήνες του 2020 χάθηκαν στον τουριστικό τομέα παγκοσμίως 730 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι συνολικές απώλειες στην Ελλάδα για το 2020 διαμορφώθηκαν στα επίπεδα των 15 δισ. ευρώ, παρόλο που τα σύνορα είχαν ανοίξει τους καλοκαιρινούς μήνες. Δεδομένου ότι η συνολική συμμετοχή του τουριστικού κλάδου στο ΑΕΠ της Ελλάδας είναι 21%, οι απώλειες είναι καταστροφικές.
Παρόλο που η πλήρης ανάκαμψη αναμένεται να έρθει το 2022, εκτιμάται ότι ήδη από το καλοκαίρι του 2021 ο τουρισμός θα αρχίσει να επανέρχεται. Η επόμενη μέρα μετά την πανδημία σίγουρα θα είναι διαφορετική τόσο στο εγχώριο όσο και στο παγκόσμιο σκηνικό. Προσωπικά πιστεύω ότι όταν ταξιδέψουμε ξανά, θα το κάνουμε καλύτερα.
Το μέλλον της τουριστικής εμπειρίας
Το έχουμε ξαναπεί και θα συνεχίσουμε να το λέμε ότι στην μετά-covid εποχή η υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών θα είναι άμεση και αναγκαία. Από την κλιματική αλλαγή εξαιτίας των εκπομπών του αερίου του θερμοκηπίου από τις μεταφορές μέχρι τις επιπτώσεις του τουρισμού στους κατοίκους των προορισμών αλλά και στις ίδιες τις πόλεις, η πανδημία ανέδειξε προβλήματα που ήδη γνωρίζαμε αλλά επιλέγαμε να αγνοήσουμε.
Πλέον, ο βιώσιμος τουρισμός θα είναι απαίτηση και των ίδιων των ταξιδιωτών. Θα αποτελεί βασικό κριτήριο για την επιλογή του προορισμού, τον τύπου του ταξιδιού αλλά και το μέσο μεταφοράς που θα επιλέγουν. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, προβλέπεται -και ελπίζουμε- ότι θα μειωθεί ο μαζικός τουρισμός αποσυμφορίζοντας προορισμούς με μεγάλη ζήτηση. Ευρωπαϊκές μητροπόλεις όπως το Άμστερνταμ και η Βαρκελώνη είχαν ήδη στραφεί στην ενίσχυση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης και τώρα βλέπουμε ότι θα ακολουθήσουν το παράδειγμά τους και άλλες. Ελπίζουμε ανάμεσά τους και η Ελλάδα.
Επίσης, είναι εμφανές ότι τον τελευταίο χρόνο η τεχνολογία μπήκε άμεσα και γρήγορα στη ζωή μας. Από τους καταλόγους με QR κωδικούς στα εστιατόρια μέχρι τις νέες ψηφιακές εφαρμογές που υιοθετούνται από τα ξενοδοχεία για την ασφαλή παροχή υπηρεσιών στους πελάτες, ο τουρισμός ψηφιοποιείται με ταχείς ρυθμούς.
Οι ταξιδιώτες αναζητούν την ασφάλεια περισσότερο από ποτέ και οι επαγγελματίες στο χώρο του τουρισμού κάνουν τις απαραίτητες ενέργειες για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των πελατών τους. Για παράδειγμα, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης επέλεξε την εφαρμογή της Clio Muse Tours για τη δημιουργία ψηφιακών ξεναγήσεων στις μόνιμες εκθέσεις της επειδή είναι μία απόλυτα ασφαλής μέθοδος ψηφιακής ξενάγησης καθώς δεν πραγματοποιείται μέσω συσκευής που μοιράζεται στο κοινό (όπως τα audio guides) αλλά κάθε επισκέπτης την παρακολουθεί από δική του συσκευή.
Παρόλο, λοιπόν, που η Ελλάδα είναι αρκετά πίσω συγκριτικά με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες σε αυτό το κομμάτι, βλέπουμε ότι σιγά σιγά γίνονται σημαντικά βήματα και από τους πολιτιστικούς φορείς της χώρα μας.
Η ψηφιοποίηση στην Ελλάδα
Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι 25 σημεία υψηλού πολιτιστικού και ιστορικού ενδιαφέροντος θα αποκτήσουν δωρεάν WiFi. Μέχρι σήμερα δωρεάν ασύρματες ευρυζωνικές υπηρεσίες είχαν 13 αρχαιολογικοί χώροι σε όλη τη χώρα. Εμείς στην Clio Muse Tours που λειτουργούμε από το 2014 με ακουστικές και ψηφιακές ξεναγήσεις γνωρίζουμε τις ελλείψεις και την τεχνοφοβία ίσως, που χαρακτηρίζει τη χώρα μας. Έχουμε αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες τόσο στο να πείσουμε εγχώριους φορείς για την σημαντικότητα της ψηφιοποίησης όσο και λόγω έλλειψης υποδομών να δημιουργήσουμε περισσότερες ξεναγήσεις για να αναδείξουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Αν μπορούμε να πούμε ότι η πανδημία είχε ένα θετικό, αυτό είναι ότι έκανε εμφανή τα προβλήματα που όλοι γνωρίζαμε και επισπεύδει την επίλυσή τους. Έχοντας μαγευτικά τοπία και μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, η Ελλάδα ως προορισμός “πουλάει από μόνη της” και γι’ αυτό πολλοί είχαν εφησυχάσει μέχρι που ήρθε η πανδημία και άλλαξε τα δεδομένα. Εδώ και χρόνια γίνονται συζητήσεις από τους ειδικούς του κλάδου για αλλαγές στο τουριστικό προϊόν, στην ανάγκη για υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών και την επιτακτικότητα βελτίωσης των υλικών υποδομών. Ιδιαίτερα στα ελληνικά νησιά που θεωρούνται από τους πιο μαζικούς τουριστικούς προορισμούς.
Πολλοί από τους ομιλητές του online conference Destination Greece | Communication in challenging times που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα από τον ΣΕΤΕ και την Marketing Greece έθιξαν αυτά τα προβλήματα και τόνισαν την άμεση ανάγκη για ενίσχυση και αναδιαμόρφωση του το τουριστικού προϊόντος της Ελλάδας. Αναμένουμε λοιπόν να δούμε πόσα από όλα αυτά θα υλοποιηθούν στο άμεσο μέλλον.
