Πολλά από τα πραγματικά αθλήματα γίνονται εικονικά και πολλοί γίνονται καλύτεροι αθλητές ακόμα και από τους πραγματικούς αθλητές.
Τα e-sports τα ακούμε τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο. Με απλά λόγια ομάδες από gamers ή (gamers μόνοι τους ανάλογα το παιχνίδι) από όλο τον κόσμο μαζεύονται online και παίζουν το αγαπημένο τους παιχνίδι.
League of Legends (LOL), DOTA, PUBG και Fortnite είναι μόνο μερικά από τα παιχνίδια που έχουμε δει να μοιράζουν εκατομμύρια δολάρια σε έπαθλα διεθνών τουρνουά, ενώ οι κυρίαρχες ομάδες έχουν πλέον τους δικούς τους οπαδούς. Στοιχεία δηλαδή που θυμίζουν κανονικές αθλητικές ομάδες και διοργανώσεις. Για την ακρίβεια οι παίχτες e-sports θεωρούνται και επίσημα πλέον αθλητές σε όλο τον κόσμο, αλλά και στην Ελλάδα μετά από απόφαση του Υπουργείου Αθλητισμού. Παράλληλα, γίνονται σκέψεις τα e-sports να συμπεριληφθούν ως άθλημα επίδειξης στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024 στο Παρίσι.
Για να θεωρείται κάποιος e-sport αθλητής, θα πρέπει σύμφωνα με τον νόμο να “είναι φυσικό πρόσωπο, το οποίο, είτε ατομικά, είτε ως μέλος ομάδας, συμμετέχει σε προπονήσεις, αγώνες και διοργανώσεις ηλεκτρονικού αθλητισμού, χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικά συστήματα.”Με απλά λόγια να έχει οθόνη, πληκτρολόγιο, ποντίκι, υπολογιστή, κονσόλα, χειριστήριο κλπ και να παίζει κάποιο παιχνίδι.
Ε-Sports πέρα από το Joystick
Εκτός όμως από αυτού του είδους τα e-sports, κατά τη διάρκεια της πανδημίας γνωρίσαμε και τον virtual αθλητισμό. Δηλαδή, κάθε είδος γυμναστικής που «στριμάρεται» μέσα από μία οθόνη και ο χρήστης κάνει ότι του δείχνει ο προπονητής. Είδαμε επίσης τεράστια αύξηση στις παραγγελίες οργάνων γυμναστικής, όπως είναι διάδρομοι και ποδήλατα γυμναστικής.
Επαγγελματίες αθλητές, όπως αυτοί του μηχανοκίνητου αθλητισμού έστηναν ειδικές καμπίνες οδήγησης στο σπίτι τους και μέσω του υπολογιστή, συμμετείχαν σε online παιχνίδια οδήγησης για να πραγματοποιούν τις προπονήσεις τους.
Την περίοδο που όλος ο αθλητικός κόσμος «κλείστηκε στο σπίτι» μοναδική εξαίρεση αποτέλεσαν οι δρομείς και οι ποδηλάτες, οι προπονήσεις των οποίων έτσι κι αλλιώς είναι κατά κανόνα μοναχικές, Ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια, ένα ποδήλατο αρκούσε για να διατηρήσουν τη φυσική τους κατάσταση.
Από τα e-sports στα virtual αθλητικά γεγονότα
Στη διάρκεια της πανδημίας αναδείχθηκε μία ακόμα αθλητική τάση: τα virtual αθλητικά γεγονότα. Ο virtual μαραθώνιος της Αθήνας είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Μία εφαρμογή, μία πλατφόρμα ενώνει όλους τους δρομείς και καθένας από αυτούς αγωνίζεται μόνος του, όπου κι αν βρίσκεται χωρίς να χρειάζεται η φυσική παρουσία του σε συγκεκριμένο χώρο.
Αν τα e-sports προϋπέθεταν τη συγκέντρωση των gamers σε ένα συγκεκριμένο χώρο, τώρα πλέον προχωράμε ένα επίπεδο πιο πάνω, με virtual αθλητικές διοργανώσεις και πρωταθλήματα στα οποία συμμετέχουμε από το σπίτι μας. Μάλιστα, σε κάποια από αυτά για να συμμετέχουμε δεν χρειάζεται καν να είμαστε επαγγελματίες αθλητές για να συμμετέχουμε.
Πριν λίγο καιρό είχα την πρώτη μου επαφή με εργόμετρο στο ποδήλατο. Τι είναι αυτό; Ένα στατικό μηχάνημα στο οποίο τοποθετείται το ποδήλατο επάνω του όπως είναι. Εναλλακτικά, παρέχεται η δυνατότητα αφαίρεσης του πίσω τροχού και η αλυσίδα (του ποδηλάτου) συνδέεται απευθείας σε αυτό.
Στον κόσμο της ποδηλασίας το εργόμετρο δεν είναι καινούριο, καθώς πλήθος αθλητών το χρησιμοποιούν εδώ και πολλά χρόνια ως προπονητήριο. Είναι διαθέσιμο σε διάφορες εκδόσεις (ανάλογα με τον κατασκευαστή) και προσφέρει επιλογές, ανάλογα με τις ανάγκες και το διαθέσιμο budget. Πλέον, η τεχνολογία έχει ενσωματωθεί τόσο έντονα και σε αυτά τα μηχανήματα, που δεν προσφέρουν μόνο αντίσταση όπως κάνει ένα κλασικό ποδήλατο γυμναστικής, αλλά μπορούν να σε μεταφέρουν σε μία εικονική διαδρομή.
H εφαρμογή Zwift δείχνει το δρόμο
Τo Zwift είναι μία εφαρμογή (συμβατή με στατικά ποδήλατα και διαδρόμους) που έχει μπει στη ζωή πολλών επαγγελματιών αθλητών ποδηλάτου (ή δρομέων), προσφέροντάς τους την ευχέρεια να κάνουν τις προπονήσεις τους όταν οι καιρικές συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές για να τις κάνουν στο φυσικό περιβάλλον.
Η εφαρμογή προσφέρει πολλές διαφορετικές διαδρομές, αλλά και πολλά διαφορετικά αθλητικά events μέσα στην ημέρα και κάθε χρήστης (αθλητής) μπορεί να μπει σε όποιο θέλει και να διαγωνιστεί για το έπαθλο. Χωρίς προϋποθέσεις επαγγελματικού αθλητισμού ή τη συμμετοχή του σε κάποιο σύλλογο. Ένα κλικ και ξεκινάς. Ένα αθλητικό e-sport που ναι μεν χρειάζεται οθόνη και υπολογιστή, αλλά το “χειριστήριο” δεν είναι το mouse ή το joystick, αλλά ο ίδιος ο χρήστης. Η φυσική κατάσταση, η δύναμη και η αντοχή παίζουν το ίδιο σημαντικό ρόλο με ότι συμβαίνει στις φυσικές διαδρομές.
“Μέχρι σήμερα η πλατφόρμα του Zwift έχει καταγράψει την ενεργοποίηση περίπου 4 εκατομμυρίων λογαριασμών, με τη βάση των χρηστών να υπερδιπλασιάζεται κατά τη διάρκεια της περυσινής χρονιάς.”
Παγκόσμιο πρωτάθλημα ποδηλασίας από το σπίτι
Ο πρώτος επίσημος αγώνας με τους καλύτερους virtual αθλητές έγινε το 2020 μέσα από το Zwift, στον οποίο 120 αθλητές συμμετείχαν στους αγώνες εξ αποστάσεως, κάνοντας σκληρό πετάλι στο στατικό ποδήλατο τους και παρακολουθώντας τα avatars τους στην οθόνη να ακολουθούν τις στροφές της ειδικά σχεδιασμένης πίστας.
Φέτος ο αντίστοιχος επίσημος και αναγνωρισμένος πλέον αγώνας από το Union Cycliste Internationale (UCI) θα γίνει στις 26 Φεβρουαρίου με συνολικά 100 γυναίκες και 100 άνδρες να αγωνίζονται και πάλι εξ αποστάσεως σε μία πίστα που θα μοιάζει με ένα φουτουριστικό Μανχάταν και θα έχει δύο γύρους που ισοδυναμούν με λίγο λιγότερο από 55 χιλιόμετρα ποδηλασίας στον πραγματικό κόσμο.
Πώς εξασφαλίζεται η αξιοπιστία των συγκεκριμένων αγώνων; Καρδιακοί παλμοί, ταχύτητα, ισχύς σε watt και πλήθος ακόμα δεδομένων παρακολουθούνται σε πραγματικό χρόνο, όχι μόνο από τους αθλητές αλλά και από τη διοργανώτρια αρχή. Στο επερχόμενο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα η ισχύς των αναβατών θα παρακολουθείται μέσω των εργόμετρων αλλά και μιας ξεχωριστής συσκευής, όπως ένας μετρητής ισχύος ενσωματωμένος στα πεντάλ του ποδηλάτου. Οποιαδήποτε απόκλιση μεταξύ των δύο συσκευών θα εντοπιστεί πολύ εύκολα, ενώ οι επιδόσεις των διαγωνιζομένων θα πρέπει επίσης να συμβαδίζουν με τα δεδομένα που έχουν καταγραφεί από προηγούμενους εικονικούς και υπαίθριους αγώνες στους οποίους έχουν λάβει μέρος. Επιπρόσθετα, έχουν προγραμματιστεί ακόμα και έλεγχοι αντιντόπινγκ κατά τη διάρκεια του εικονικού πρωταθλήματος.
Πλησιάζει η εποχή των Virtual Ολυμπιακών Αγώνων;
Η προηγούμενη χρονιά σηματοδότησε ένα σημαντικό ορόσημο για Ολυμπιακό Κίνημα, καθώς η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή ξεκίνησε τη διοργάνωση των Olympic Virtual Series. Πέντε αθλήματα (ποδηλασία, κωπηλατική, ιστιοπλοΐα, μπέιζμπολ και motor sport) διοργανώθηκαν σε συνεργασία με τις Παγκόσμιες Ομοσπονδίες τους και πέντε δημιουργούς παιχνιδιών. Ένας εξ’ αυτών και η Zwift.
“Στις δηλώσεις τους για την έναρξη της νέας διοργάνωσης τα μέλη της Επιτροπής σημείωναν ότι η έναρξη των Olympic Virtual Series είναι σύμφωνη με τη ψηφιακή ατζέντα της, την προώθηση του Ολυμπιακού Ιδεώδες και την προσέλκυση νέου κοινού. Είτε ως αθλητές, είτε ως φίλαθλο κοινό.”
Τα στοιχεία που προέρχονται από τη Zwift μας δίνουν μια εικόνα, δικαιώνοντας και την Ολυμπιακή Επιτροπή. Οι μισοί ποδηλάτες που συμμετέχουν στους αγώνες της πλατφόρμας κάνουν ποδήλατο κυρίως στο Swift. Δεν είναι επαγγελματίες αθλητές.
Παρόμοια είναι και τα μηνύματα ως προς τη δεύτερη πτυχή. Στις εντυπώσεις του για το Olympic Virtual Series του 2021 για την ποδηλασία, ο Ολυμπιονίκης του 2016, ο Greg Van Avermaet αναφέρει ότι δέχθηκε σχεδόν τον ίδιο αριθμό συγχαρητηρίων για την τέταρτη θέση του στον virtual αγώνα σε σχέση με εκείνα που είχε λάβει για το χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο στο Ρίο.
Το σενάριο να ενταχθούν μέσα στα επόμενα χρόνια τα virtual αθλήματα στο καλεντάρι των Ολυμπιακών Αγώνων δεν είναι απίθανο. Το αντίθετο μάλιστα, είναι σχεδόν βέβαιο. Αθλήματα αφαιρούνται και εντάσσονται κατά καιρούς στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών, ακολουθώντας τον κανόνα της δημοφιλίας. Το είδαμε και στην περυσινή διοργάνωση, στο Τόκιο με πέντε νέα αθλήματα.
Όμως, το σενάριο της ένταξης των virtual sports στους Ολυμπιακούς Αγώνες υποκινείται από μία ακόμα ανάγκη ή μία απειλή. Την κλιματική αλλαγή, την ανάγκη να περιοριστούν οι μετακινήσεις αθλητών και κοινού στο μέλλον (άρα να περιοριστεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα), ακόμα και το σενάριο κάποια αθλήματα να μην είναι δυνατό να πραγματοποιούνται πλέον στο φυσικό τους χώρο (εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής).
Το ενδεχόμενο λοιπόν να μπορεί κάποιος από το σπίτι να λογίζεται ως ελίτ αθλητής δεν είναι απίθανο, αλλά κάτι το οποίο σε πέντε, δέκα ή δεκαπέντε χρόνια θα θεωρούμε μια παγιωμένη κατάσταση. Θα μπορεί αυτός ο αθλητής να λάβει την αναγνώριση που λαμβάνουν οι σημερινοί αθλητές; Αν κρίνουμε από τα e-sports, αλλά και τις δηλώσεις του Greg Van Avermaet είναι επίσης ένα ορατό ενδεχόμενο.