Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να κάνει τον κόσμο μας καλύτερο; Σε ποιους τομείς μπορεί να έχει ένα θετικό αποτύπωμα; Μια ενδιαφέρουσα άποψη από τον Dario Amodei, διευθύνοντα σύμβουλο της Anthropic.
Η αλήθεια είναι ότι οι κακές ειδήσεις είναι πιο εύκολο να βρουν κοινό σε σχέση με τις καλές και όσοι προβλέπουν μία τεχνολογική δυστοπία είναι περισσότερο πιθανό να τους δείτε στις προβεβλημένες θέσεις των ειδήσεων. Ο Dario Amodei, διευθύνων σύμβουλος της Anthropic, θεωρείται από τους πεσιμιστές αν και η εταιρεία του έχει δημιουργήσει το chatbot Claude που ανταγωνίζεται επάξια το ChatGPT και το Gemini, χάρη στη χρηματοδότηση που λαμβάνει από διάφορους επενδυτές με πιο γνωστή την Amazon. O Amodei παραδέχεται ότι μιλάει συχνά για τους κινδύνους της ισχυρής τεχνητής νοημοσύνης και επειδή, ίσως, έχει ακούσει πολλές φορές να τον κατηγορούν για πεσιμισμό, αποφάσισε να γράψει κάτι πιο αισιόδοξο – για την τεχνητή νοημοσύνη που κάνει τον κόσμο καλύτερο.
Αν και επικεφαλής μίας από τις εταιρείες που είναι στην αιχμή του δόρατος προσπαθεί να παραμείνει προσγειωμένος. Οι εταιρείες που ασχολούνται με την τεχνητή νοημοσύνη, λέει, εμφανίζονται συχνά ως προπαγανδιστές ή σαν να προσπαθούν να τραβήξουν το ενδιαφέρον μακριά από τους πιθανούς κινδύνους. Πολλές φορές οι εταιρείες εμφανίζονται ως προφήτες που μιλούν για τη σωτηρία, όμως κατά τον ίδιο «είναι επικίνδυνο να θεωρούμε ότι οι εταιρείες διαμορφώνουν μονομερώς τον κόσμο και επικίνδυνο να βλέπουμε τους πρακτικούς τεχνολογικούς στόχους με ουσιαστικά θρησκευτικούς όρους». Τέλος, μας καλεί να απαλλαγούμε από την προκατάληψη που προκαλούν οι διηγήσεις για ένα μέλλον επιστημονικής φαντασίας. Δεν χρειάζεται να πει πολλά για αυτό, σκεφτείτε ότι το 1970 και το 1980 οι άνθρωποι περίμεναν ότι το 2020 θα κινούμαστε με ιπτάμενα αυτοκίνητα. Ούτε που μπορούσαν να φανταστούν ότι θα είχαμε κλειστεί στα σπίτια μας εξαιτίας ενός ιού.
Αν και ο Amodei εκτιμά ότι μια ώριμη (τεχνολογικά) και ισχυρή τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι διαθέσιμη ακόμα και το 2026, μας καλεί να δούμε λίγο παραπέρα, σε βάθος δεκαετίας. Εκτιμά ότι σε αυτό το χρονικό διάστημα θα έχουν αναπτυχθεί συστήματα που θα μπορούν να αλληλεπιδρούν ακόμα καλύτερα με τον φυσικό κόσμο από ό,τι σήμερα, να εκτελούν εργασίες, να χειρίζονται εργαλεία και να κάνουν πολύπλοκες εργασίες. Ο ίδιος παραλληλίζει αυτά τα συστήματα με έναν ευφυή υπάλληλο που κάνει τη δουλειά του και ζητάει διευκρινίσεις μόνον όταν είναι απαραίτητο. «Θα μπορούσαμε να το περιγράψουμε περιληπτικά ως μία χώρα από ευφυΐες μέσα σε ένα datacenter», γράφει ο Amodei.
Όμως δεν πρέπει να σκεφτόμαστε ότι αυτή η τεχνητή νοημοσύνη θα λύσει όλα τα προβλήματα. Η ευφυΐα είναι ισχυρή, αλλά δεν είναι μαγική νεραϊδόσκονη, σχολιάζει ο επικεφαλής της Anthropic. Προσθέτει ότι οι φυσικοί νόμοι αλλά και οι ανθρώπινοι νόμοι μπορούν να περιορίσουν την αποτελεσματικότητα και το εύρος δράσης της τεχνητής νοημοσύνης. Για του λόγου το αληθές, μας καλεί να σκεφτούμε κάποιες τεχνολογίες περιορίζονται από το ρυθμιστικό περιβάλλον. Η πυρηνική ενέργεια ή τα… ασανσέρ αποτελούν τέτοια παραδείγματα. Μετά από όλα αυτά όμως, σε ποια πεδία μπορούν να βελτιωθούν τα πράγματα;
Ο Adomei ξεχωρίζει πρώτα τους τομείς της βιολογίας και της υγείας. Εδώ, άλλωστε, η τεχνολογική πρόοδος (με τις διάφορες εκφάνσεις της) είναι εκείνη που έχει επεκτείνει δραστικά το προσδόκιμο ζωής τα τελευταία 250 χρόνια. Τα εμβόλια mRNA, η τεχνική CRISP, οι γονιδιακές αναλύσεις, οι κυτταρικές θεραπείες είναι μερικά από τα πιο πρόσφατα τεχνολογικά άλματα και σε αυτόν τον τομέα η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να συνεισφέρει πολλά. Για παράδειγμα, υπάρχει η δυνατότητα της αξιόπιστης πρόληψης και θεραπείας για όλες τις μεταδοτικές ασθένειες, η επιτυχής αντιμετώπιση των περισσότερων μορφών καρκίνου, η πρόληψη του Αλτσχάιμερ ή ακόμα και ο διπλασιασμός του προσδόκιμου ζωής είναι μερικοί από τους τομείς στους οποίους μπορεί να συμβάλει η τεχνητή νοημοσύνη.
Ο Adomei θεωρεί επίσης ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει στη βελτίωση της καθημερινότητας και την αντιμετώπιση της φτώχειας. Αλλά ως εκεί. «Δυστυχώς δεν βλέπω έναν ισχυρό λόγο για να πιστέψω ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα εξελίξει δομικά τη δημοκρατία και την ειρήνη με τον τρόπο που θα εξελίξει δομικά την υγεία και την αντιμετώπιση της φτώχειας» γράφει. Προσθέτει ότι η τεχνητή νοημοσύνη ενισχύει την παρακολούθηση και την προπαγάνδα δύο σημαντικά εργαλεία κάθε αυταρχικού καθεστώτος. «Εναπόκειται στον καθένα μας να κατευθύνουμε τα πράγματα προς την κατεύθυνση» λέει, αλλά αυτό περισσότερο με ευχή μοιάζει. Εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά, εκτιμά ότι κάποια στιγμή το υφιστάμενο οικονομικό μοντέλο δεν θα έχει πια νόημα, αφού η τεχνητή νοημοσύνη θα έχει αναλάβει κεντρικό ρόλο στην παραγωγική διαδικασία και τότε «θα χρειαστεί μια ευρύτερη συζήτηση στην κοινωνία σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης της οικονομίας». Ουσιαστικά ο Adomei αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο η τεχνολογική εξέλιξη να μας υποχρεώσει να αναθεωρήσουμε τον τρόπο οργάνωσης των κοινωνιών μας αλλά, είπαμε, αυτά ισχύουν εφόσον όλα πάνε καλά.
